ABD’nin suikastler tarihi… Her şey 1865’te başladı

Pennsylvania’da bir kampanya mitinginde konuşurken bir kurşunun sağ kulağını sıyırması sonucu ölümden kıl payı kurtulan Donald Trump’a yönelik suikast girişimi, anayasası vatandaşlarına silah taşıma hakkı tanıyan bir ülkede oy peşinde koşanların karşı karşıya olduğu tehlikeyi gözler önüne seriyor.

The Conversation editörlerinden Laura Hood’un yazısında da yer aldığı gibi, Trump, kurşunların hedefi olan ABD başkanları, eski başkanlar ve başkan adaylarından oluşan ve pek de istisnai olmayan bir kulübe katılmış oldu. Başkan olarak görev yapmış 45 kişiden dördü görevdeyken suikasta uğramıştır.

ABD başkanlarının neredeyse efsanevi statüsü ve ülkenin süper güç rolü gözönüne alındığında, siyasi suikastlar Amerikan ruhunun tam kalbine saldırıyor.

Abraham Lincoln’ün 1865’te ve John F. Kennedy’nin 1963’te öldürülmesi ABD tarihinin kilit anları. James Garfield (1881) ve William McKinley (1901) daha az hatırlansalar da ölümleri o dönemde ülkeyi sarsmıştı.

McKinley suikastından sonra ABD Gizli Servisi’ne başkanlara tam zamanlı koruma sağlama görevi verildi.

Vurulan son Amerikan başkanı, 1981 yılında ağır yaralanan ve acil ameliyata ihtiyaç duyan Ronald Reagan’dı.

Silahlı saldırgan John Hinckley Jr. tabancayla ateş açtığında Reagan bir konuşma yaptıktan sonra Washington’daki bir otelden ayrılıyordu. Kurşunlardan biri Başkan’ın limuzininden sekerek Reagan’ın sol koltuk altına isabet etti. Reagan Beyaz Saray’a dönmeden önce 12 gün hastanede kaldı.

Başka başkanlara da ateş açıldı ama şans eseri yaralanmadılar.

1933’te silahlı bir kişi dönemin seçilmiş başkanı Franklin D. Roosevelt’in arabasına beş el ateş etti. Roosevelt vurulmadı ancak yeni seçilen başkanın halka kısa bir açıklama yapmasının ardından Roosevelt ile konuşan Chicago Belediye Başkanı Anton Cermak yaralandı ve 19 gün sonra hayatını kaybetti.

1975 yılının Eylül ayında Başkan Gerald Ford, her ikisi de kadınlar tarafından düzenlenen iki ayrı suikast girişiminden kurtuldu. İlki 5 Eylül’de, tarikat lideri Charles Manson’ın takipçilerinden Lynette (Squeaky) Fromme, Ford’u Sacramento’da  bir parkta yürürken vurmaya çalıştı, ancak silahı ateş almadı. 22 Eylül’de, radikal sol gruplarla bağlantısı olan Sara Jane Moore adlı bir kadın, San Francisco’da bir otelden çıkarken Ford’a bir el ateş etti ancak kurşun başkanı ıskaladı.

Başkan adayları da suikast girişimlerinden muaf tutulmadı. 1968’de öldürülen Senatör Robert F. Kennedy ve 1972’de vurularak felç bırakılan George Wallace bunlardan en önemlileriydi.

1912 yılında eski başkan Theodore Roosevelt Beyaz Saray’ı yeniden kazanmak için kampanya yürütürken bir tabancayla göğsünden vuruldu. Ancak kurşunun etkisinin çoğu Roosevelt’in ceketinin göğüs cebindeki nesneler tarafından emildi. Vurulmuş olmasına rağmen Roosevelt, kurşun hala göğsündeyken bir kampanya konuşması yapmaya devam etti.

Bobby Kennedy’nin ölümünden sadece birkaç ay önce, 1968’de Martin Luther King Jr. başta olmak üzere, seçilmemiş olsa da önemli siyasi güce sahip başka şahsiyetlerin de hayatları silahla vurularak son buldu..

İnsanlardan daha fazla silahın bulunduğu ve ateşli silahların kolaylıkla temin edilebildiği bir ülkede, siyasi makam sahiplerini öldürmek ya da öldürmeye teşebbüs etmek için tercih edilen yöntemin her zaman silahlı saldırılar olması şaşırtıcı değil.

Trump gibi, suikast girişimlerinin çoğu da adaylar ve siyasetçiler kamuya açık alanlarda ve yakınlarında kalabalıklar varken gerçekleşiyor. Güvenlik danışmanlarının tavsiyelerine rağmen, güvenliklerini tehlikeye atan olaylarda “yakın temasta” ısrar eden politikacıların uzun bir tarihi vardır. Trump sadece hafif yaralarla kurtulduğu için olağanüstü şanslıydı.

ABD Başkanlarına yönelik saldırılar 

ABD’da görevdeki ya da eski yönelik suikast girişimlerinden bazıları şöyle:

-30 Ocak 1835 – Andrew Jackson: İşsiz bir ressam, Jackson’ı iki farklı tabancayla vurmaya çalıştı, ancak ikisi de ateş almadı. 

-14 Nisan 1865 – Abraham Lincoln: Washington DC’deki Ford’s Theatre’da oyunu izlerken locasına giren saldırgan tarafından başından vurularak öldürüldü. Lincoln, görevde öldürülen ilk başkan oldu.

-2 Temmuz 1881 – James A Garfield: Washington DC’de bir tren istasyonuna girdiği sırada vuruld. Garfield, yaranın enfeksiyon kapması üzerine iki ay sonra öldü.

-6 Eylül 1901 – William McKinley: Buffalo’daki Pan-Amerikan Sergisi’nde yakın mesafeden karnından vuruldu, olaydan dokuz gün sonra öldü. 

-14 Ekim 1912 – Theodore Roosevelt: Bir salon işletmecisi, Roosevelt’i üçüncü kez göreve gelmek için kampanya yürüttüğü sırada Wisconsin’de göğsünden vurdu. Roosevelt suikast girişiminden sağ kurtuldu. 

-15 Şubat 1933 – Franklin D Roosevelt: İşsiz duvar ustası Giuseppe Zangara, Miami’deki bir konuşma sırasında beş kurşun sıktı. Ancak Roosevelt’i ıskaladı. Olayda Chicago Belediye Başkanı öldü. .

-1 Kasım 1950 – Harry S Truman: Bağımsızlık yanlısı iki Porto Rikolu eylemci, Beyaz Saray’ın tadilatı sırasında kaldığı Blair House’da suikast girişiminde bulundu. Silahlı çatışmada bir saldırgan ve bir polis öldü. 

-22 Kasım 1963 – John F. Kennedy: Dallas’da eşi Jacqueline ile üstü açık bir arabada seyahat ederken suikast düzenledi. Başından isabet alan Kennedy öldü. 

-5 ve 22 Eylül 1975 – Gerald Ford: Kaliforniya7da iki kez suikast girişimine uğradı. İkisi de kadın olan saldırganlar polis tarafından engellendi. 

-30 Mart 1981 – Ronald Reagan: Reagan ve güvenlik ekibine Washington DC’deki Hilton Oteli’nden ayrılırken birkaç el ateş edildi.  Reagan 12 gün hastanede kaldı ancak suikast girişiminden sağ kurtuldu.